Nederlandstalige blues: de muziek van ons land

Nederlandstalige blues

 

We zijn allemaal bekend met de oorsprong van de Amerikaanse blues, een genre dat niet alleen zijn stempel heeft gedrukt op populaire muziek, maar ook op literatuur, film en andere kunstvormen. De Amerikaanse blues is ontstaan in zwarte gemeenschappen in de zuidelijke staten, die sterk beïnvloed waren door de slavernij. Zwarte muzikanten werden vaak gedwongen op te treden voor een blank publiek als onderdeel van hun dienstbaarheid. De geschiedenis van de blues is ook sterk verweven met jazz en andere vormen van Afro-Amerikaanse muziek zoals gospel, country en folk. Het is echter belangrijk op te merken dat de blues ook een grote internationale invloed heeft. Veel Europese landen hebben hun eigen unieke kijk op dit muziekgenre en veel daarvan hebben sterke Nederlandse wortels. Nederland is de thuisbasis van een van de meest levendige bluegrass-scènes in Europa en het folkloristische erfgoed wordt ook weerspiegeld in de volksmuziek. Nederlandstalige blues ontstond in het begin van de twintigste eeuw toen Afrikaanse Amerikanen vanuit de Verenigde Staten naar Nederland begonnen te emigreren als gevolg van een georganiseerd systeem van segregatie dat bekend staat als Jim Crow-wetten. Bijgevolg was er een grote toestroom van Afrikaanse Amerikanen naar Nederlandse steden zoals Amsterdam, wat later wellicht invloed heeft gehad op inheemse bluesartiesten.

Classic blues

De klassieke bluesstijl ontstond aan het eind van de negentiende eeuw, en wordt gekenmerkt door een vast, repetitief gitaar- of pianoritme, begeleid door een zangstijl die vaak lager in toonaard is. De heldere, donkere stem en de zware bluesgitaarriffs beïnvloedden de vroege rock and roll. Blues is altijd een van de populairste genres van de Amerikaanse muziek geweest, en de muziek en de teksten zijn altijd sterk verbonden geweest met de Afro-Amerikaanse ervaring.

Dutch country blues

De Nederlandse country blues is een unieke stijl van blues die is ontstaan in de westelijke provincies van Nederland. Deze regio werd sterk beïnvloed door de Amerikaanse country blues, die zelf ontstond in het Mississippi Delta gebied, en de muzikale stijl van Afrikaanse Amerikaanse slaven combineerde met de muzikale tradities van het Amerikaanse zuidelijke platteland. Nederlandse countrybluesartiesten omschrijven hun werk vaak als "low-key" en behandelen onderwerpen als racisme en discriminatie, maar ook sociaal-politieke thema's als het Nederlandse koloniale verleden of de opkomst van het rechtse populisme.

Nederlandse shuffle blues

Dutch shuffle blues is een stijl van blues die ontstond in het Nederlandstalige deel van België, waar hij populair werd gemaakt door Vlaamse immigrantenmuzikanten. Shuffle blues wordt gekenmerkt door een los, down-tempo ritme, vaak gespeeld op een mandoline. De teksten beschrijven vaak het leven van arbeiders, zoals vissers en boeren. Shuffle blues is ook verwant aan de Amerikaanse country blues, en wordt nog steeds gespeeld op veel kleine podia in het zuidwesten van Nederland.

Conclusie

De Nederlandse blues is een fascinerend muziekgenre dat terug te voeren is op de Afro-Amerikaanse traditie. De Nederlandse blues ontstond als een apart genre in het begin van de twintigste eeuw toen Afro-Amerikaanse artiesten zich in Nederland begonnen te vestigen als gevolg van de segregatiewetten in de Verenigde Staten. De muziek is nauw verbonden met jazz, folk en country, en stelt een reeks sociaal-politieke kwesties aan de orde, van racisme tot kolonialisme.